ن
تیتانیوم
تیتانیوم یک عنصر شیمیایی از دستهی فلزات واسطه است که از مشخصات ظاهری آن براق و نقرهای بودن، چگالی کم و مقاومت بالا است. همچنین این این عنصر به شدت در برابرخوردگی مقاوم است.
این عنصردر بسیاری از کانیها وجود دارد که این کانیها در پوسته زمین پراکندهاند.
علاوه بر این این عنصر تقریبا در همه ی موجودات زنده، سنگها، خاکها و آب بدن وجود دارد.
با فرایندهای کرال و هانتر میتوان تیتانیوم را از سنگ معدنش بدست آورد. فراوانترین ترکیب تیتانیوم دی اکسید تیتانیوم است که با فرمول شیمیایی TiO۲ که با نامهای تیتانیا، تیتانیوم(۴)اکسید، تیتان شناخته میشود. همچنین این ترکیب به عنوان رنگدانه استفاده میشود.
این ترکیب در آب و اسیدهای آلی و محلولهای رقیق قلیایی حل نمیشود اما در H2SO4 گرم و HF حل میشود.
خصوصیات |
|
فرمول مولکولی |
TiO۲ |
جرم مولی |
۷۹.۸۶۶ gr/mol |
شکل ظاهر |
White solid |
چگالی |
۴.۲۳ gr/cm۳ |
دمای ذوب |
۱۸۴۳ °C |
دمای جوش |
۲۹۷۲ °C |
ضریب شکست |
(anatase) 2.44 (brookit) 2.583 (rutile) 2.609 |
کاربردهای دی اکسید تیتانیوم
مصرف عمده دی اکسید تیتانیوم در صنایع رنگسازی به عنوان رنگدانه است. همچنین این ماده در صنایع سرامیک، پلاستیک، کاغذ، چاپ پارچه، الیاف، محصولات آرایشی بهداشتی و مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرد.
- در صنعت پلاستیک : باعث مقاومسازی در برابر انواع تنشهای محیطی از جمله: گرما، سرما، حرارت و… میشود؛ بنابراین عمر مفید پلاستیک را افزایش میدهد.
- در صنعت کاغذ : برای پوشاندن کاغذ استفاده میشود و باعث سفیدتر، روشن و ماتشدن آن میشود.
- در صنعت آرایشی و بهداشتی : در اکثر محصولات آرایشی از جمله رژگونه، پرایمرصورت، پودرها، کرم پایه، هایلایت، ریمل، کانسیلر استفاده میشود. این ترکیب شیمیایی به دلیل ظاهر مات و براق خود در این نوع محصولات استفاده میشود. از آنجایی که این ترکیب به لایههای داخلی پوست نفوذ نمیکند، برای آرایش بیخطر است. همچنین این ترکیب به سلولهای زنده نمیرسد و وارد گردش خون نمیشود.
- در صنعت سرامیک : تیتانیوم دارای بیشترین نسبت کشسانی و چگالی است. این بدان معناست که میتواند نیروی کششی و برشی فوقالعادهای را تحمل کند. با این وجود دی اکسید تیتانیوم یک مادهی معدنی بوده و به راحتی پودر میشود. به این دلیل از آن برای تولید سرامیک استفاده میشود که در نتیجه ی تبلور این ماده معدنی در طول سردشدن، لعاب به سرامیک میبخشد.